Jazda hybrydą - styl prowadzenia pojazdu niczym filozofia życia. Poradnik dla kierowców aut hybrydowych
Przez jednych uważane są za nowinkę technologiczną, inni widzą w nich samochody przyszłości. Jedni i drudzy nie mają racji: auta hybrydowe istnieją już dwie dekady, a przyszłość należy do samochodów bez silników spalinowych, w które hybrydy są przecież wyposażone. Niemniej są to auta mocno zaawansowane technologicznie, luksusowe, a ich właściciele poważnie podchodzą do problemów współczesnego świata.
Auta hybrydowe – budowa i działanie
Silniki spalinowe są z nami od ponad stu lat i będą jeszcze jakiś czas. Jednak emisja spalin i CO2 – zabójców środowiska oraz niezadowalająca efektywność pracy silników spalinowych we wszystkich zakresach obrotów zmuszają konstruktorów do poszukiwania rozwiązań bardziej wydajnych i jednocześnie przyjaznych środowisku.
Silnik spalinowy w klasycznym układzie wymaga montowania w samochodzie skrzyni biegów i sprzęgła, czyli urządzeń bez których niemożliwe byłoby ruszenie z miejsca, przyspieszenie i jazda z dużą prędkością. Jak bardzo obciążane są silniki spalinowe można przekonać się obserwując chmury dymu pojawiające się podczas przyspieszania samochodem wyposażonym w silnik wysokoprężny.
Zastosowanie w hybrydach napędu spalinowego i elektrycznego pozwala wyeliminować takie niedogodności. Klasyczna hybryda wyposażona jest w:
- silnik spalinowy,
- silnik elektryczny,
- akumulatory i przewody wysokiego napięcia,
- bezstopniową automatyczną skrzynię biegów,
- opcjonalnie napęd na cztery koła.
Prowadzenie auta jest w pełni skomputeryzowane. Wystarczy wcisnąć przycisk Start/Stop, ustawić tryb D na skrzyni biegów i samochód jedzie, a większość czynności wykonuje za kierowcę komputer. Komputer decyduje, czy samochód korzysta z napędu elektrycznego, czy przełącza się na spalinowy. W niektórych autach momentu przełączenia nie wyczuwa się wcale – można jedynie przy dodaniu gazu usłyszeć dźwięk pracującego silnika spalinowego.
Skrzynie biegów stosowane w hybrydach są praktycznie bezawaryjne. Nie ma potrzeby serwisowania w hybrydach jednostki elektrycznej – ani przewody, ani akumulatory nie potrzebują konserwacji czy napraw. W większości aut hybrydowych akumulatory wytrzymują bez problemu przebieg 500 tys. km.
Jazda hybrydą – czy to trudne?
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że auta hybrydowe mają tak skomplikowaną budowę, że do ich prowadzenia potrzebna jest duża wiedza i znaczne umiejętności posługiwania się nowoczesnymi technologiami.
Faktem jest, że hybryda posiada dwa silniki, ale nie czyni to obsługi auta wyjątkowo trudnym. Przeciwnie – kto z klasycznego samochodu przesiądzie się za kierownicę hybrydy od pierwszej chwili przekona się, że obsługa tego samochodu jest znacznie prostsza. Jest jednak obszar nad którym warto i trzeba popracować – to styl jazdy, który w przypadku prowadzenia hybrydy musi być sposobem, drogą do osiągnięcia nadrzędnego celu, dla którego hybrydy są tworzone: oszczędności dla użytkownika i korzyści dla środowiska.
Nabywcami hybryd są osoby ceniące luksus, a przy tym dbające o własne finanse i świadome zagrożeń ekologicznych. Aby hybryda spełniła pokładane w niej nadzieje, trzeba nauczyć się nią jeździć nie tylko w rozumieniu technicznym, ale wyćwiczyć zespół nawyków składających się na styl jazdy charakterystyczny dla aut hybrydowych. Bo choć z technicznego punktu widzenia prowadzenie takiego samochodu to nic trudnego, to jednak osiąganie najlepszych parametrów wymaga nieco więcej pracy i starań ze strony kierowcy.
Od czego zależy ekonomiczna jazda hybrydą?
W samochodzie hybrydowym kierowca powinien obserwować wskaźnik pokazujący, z jakich mocy korzysta auto –wskaźnik ten umieszczany bywa w tym miejscu, gdzie zazwyczaj jest obrotomierz.
Są cztery przedziały związane z różnymi sposobami zasilania:
1. Linia ciągła niebieska – oznacza tryb Eco, czyli jazdę bez angażowania silnika spalinowego - najbardziej pożądany tryb jazdy.
2. Linia niebieska przerywana – tryb Normal, przy którym pracują oba silniki, ale z umiarkowaną mocą; silnik spalinowy pracuje dynamicznie, ale wciąż oszczędnie.
3. Pole białe – Power to informacja, że samochód pracuje na mocy między 75 a 100 procent. Auto jest bardzo dynamiczne, ale zużywa dużo paliwa i jazda staje się nieekonomiczna.
4. Pole z napisem Charge – to informacja, że zużycie energii jest równe zero a nawet poniżej niego, czyli samochód w tym momencie ładuje swoje akumulatory. Takie informacje wyświetlą się nam wówczas, gdy po zdjęciu nogi z gazu zaczniemy hamować.
Odpowiednie hamowanie w hybrydzie jest umiejętnością, którą warto wyćwiczyć. O ile warunki i sytuacja na drodze na to pozwalają, opłaca się nogę na pedale hamulca kłaść wcześniej i z mniejszą siłą. Hybrydy, w pierwszej fazie hamowania używają generatorów, a klocki i tarcze dołączają w dalszej kolejności. Wytwarzająca się podczas hamowania energia kinetyczna zamienia się w energię elektryczną, która zasila akumulatory.
Ekonomiczna jazda autem hybrydowym powinna być płynna, bez gwałtownych przyspieszeń, z delikatnym i długim hamowaniem. Przy gwałtownym ruszaniu jednostka elektryczna nie rozpędzi auta i na pewno włączy się wówczas silnik spalinowy. Delikatny rozruch pozwoli rozpędzić się, używając wyłącznie silnika elektrycznego.
Gdzie ładować hybrydę?
Jak tankować paliwo do klasycznych silników spalinowych wiedzą wszyscy, ale co z ładowaniem hybrydy? Może to zdziwić niektórych czytelników, ale hybrydy w większości nie wymagają ładowania. Klasyczne modele hybryd uzupełniają ubytki energii podczas hamowania czy pracy silnika i nie trzeba tych samochodów nigdy ładować. Ba, nawet nie ma takiej możliwości!
Ładować można i trzeba auta hybrydowe typu plug –in. Są to auta o znacznie większym zasięgu elektrycznym, niż hybrydy klasyczne. Na nadwoziu hybryd plug-in znajduje się klapka, pod którą ukryte jest złącze do ładowania prądem.
Hybrydy ładowane prądem nie wymagają do tego ani specjalnych stacji, ani ładowarek. Można wykorzystać gniazdko w garażu.
Posiadacze tego typu samochodów często korzystają jednak ze stacji ładowania poza domem. Powody są różne: po pierwsze są to stacje szybkiego ładowania i akumulator jest naładowany do pełna już po kilku - kilkunastu minutach (domowym sposobem ładowanie trwa kilka godzin); po drugie – producenci ładowarek często, w celach reklamowych czy promocyjnych, udostępniają stacje ładowania za darmo, można więc zaoszczędzić.
Hybrydy plug-in można także programować na ładowanie w godzinach nocnych, gdy jest korzystna taryfa opłat za zużycie energii.